door ir. H.P. Klooster
In februari maakte ik met een reisgezelschap een mooie rondreis door Vietnam. Het was een reis met een druk reisprogramma, zodat er vrijwel geen tijd was om bruggen te bekijken. Dat was ook niet de bedoeling van deze reis. Vele bruggen waren ook niet bepaald bijzonder. Maar ik heb wel enige opvallende bruggen en bruggetjes gezien, die zeker het vermelden waard zijn. En we hebben ook een paar vaartochten gemaakt, waardoor ik enkele grotere bruggen heb kunnen fotograferen. Van de meeste bruggen weet ik niet meer dan ik heb gezien, dus er is relatief weinig tekst, maar de plaatjes zijn mijns inziens wel het bekijken waard. Het Vietnamese woord voor brug is cau.
Laat ik met wat kleinere bruggen beginnen.
Een aardige houten brug vonden we in de tuin bij een Chinese tempel. Deze brug is geheel van bamboe gemaakt. Dat blijkt een prima materiaal te zijn voor bruggenbouw, want van dit materiaal komen veel bruggen voor (afb. 1). In de tuinen rondom de rijkelijk aanwezige Chinese tempels liggen veel van die kleine bruggetjes, omdat er vrijwel altijd waterpartijen aanwezig zijn. Afb. 2 is ook zo’n voorbeeld.
Een wel heel eenvoudige brug lag in een particuliere tuin van een plaatselijke kweker van vis en groenten (afb.3). Bij een andere tuinder vonden we een dergelijk bruggetje. Maar dat was heel wat minder stevig (afb. 4). In de Mekong delta zijn veel waterwegen en niet eens zo veel bruggen, daarom heeft vrijwel iedere bewoner de beschikking over een eenvoudig boot(je). Veel wordt er dan ook over het water vervoerd.
In die waterrijke omgeving maakten we een fietstocht, die onder meer over een smalle fietsbrug liep. Die brug heeft een steile betonnen oprit en een stalen vakwerk met een gammel houten rijdek als hoofdoverspanning (afb. 5). Twee fietsers konden elkaar maar nauwelijks passeren. De doorvaarthoogte was voldoende om een beladen bootje met een staande stuurman ruimschoots te laten passeren.
Bij een fraaie waterval lag ook een klein houten bruggetje met steile opritten (afb. 6).
In het binnenland zijn de wegen niet zo goed als bij de grote steden en langs de kust. Omdat het verkeer daar vrijwel uitsluitend met bromfietsen plaatsvindt, zijn er veel smalle bruggen. Opvallend zijn twee hangbruggen. Een heel oude met houten pylonen, waarvan een groot deel van het rijdek ontbreekt, wat overigens geen belemmering schijnt te zijn om die brug te passeren, zelfs met kleine kinderen (afb.7). Maar even verderop ligt over een ander riviertje een mooiere hangbrug, die overigens zeer eenvoudig van constructie is (afb. 8). Twee (brom-)fietsen kunnen op deze smalle brug elkaar niet passeren en ook voetgangers zullen om langs elkaar over de brug te gaan niet veel bagage bij zich moeten hebben. De verankering van de hangkabels in de rotsbodem is ook zeer eenvoudig, maar blijkbaar wel doelmatig (afb. 9).
In Hanoi zijn in een mooi aangelegd park rondom het ‘paleis’ van Ho Chi Minh de eenvoudige werk en woonverblijven van de voormalige president Ho Chi Minh gebouwd. Het ‘paleis’ is uitsluitend bedoeld voor de gasten van de president. Uiteraard is in het park een mooie vijver met karakteristieke vijverbruggen (afb. 10). Midden in Hanoi ligt een grote vijver met daarin de NGOC SON tempel. Die tempel kan bereikt worden via een knalrode voetgangersbrug (afb. 11).
In de bergen in het uiterste noorden van Vietnam ligt een bergdorp, waar mensen nog in klederdracht rondlopen. Dit dorp is alleen toegankelijk voor voetgangers en bromfietsen. Over de riviertjes liggen derhalve smalle bruggetjes (afb. 12). Sommige dorpen zijn dan ook alleen met een kleine smalle bus te bereiken en die past dan vaak nog maar net op de bruggen.
In Halong Bay liggen duizenden rotsige eilandjes, waarin spectaculaire grotten te zien zijn. Daar kan je alleen met een bootje komen. Gezien het eb en vloedverschil is daar dan ook een veersteiger, bestaande uit een aanlegponton, die met een karakteristieke aanlegbrug met het eiland is verbonden (afb. 13).
Er zijn natuurlijk ook grotere bruggen.
De Mekong delta bestaat uit een groot aantal brede tot zeer brede rivierarmen, waarover de nodige grote betonnen bruggen liggen, die meestal bestaan uit geprefabriceerde liggers bestaan (afb. 14 en 15).
Ook voor de bromfietsers zijn de nodige smalle bruggen gemaakt, meestal ijzeren vakwerken op houten pijlers (afb. 16).
In de havenstad Phan Thiet ligt een zeer fraaie nieuwe tuibrug (afb. 17).
In het bergachtige binnenland liggen ook een groot aantal bruggen, meestal betonnen liggerbruggen (afb. 18 en 19).
In Buon Ma Thiet City lag voor ons hotel een betonnen liggerbrug met een fraaie leuning. Naast die brug wordt een nieuwe gebouwd, maar zoals op de foto duidelijk te zien is, wordt bij de bouw van de nieuwe brug geen rekening gehouden met de vormgeving van de bestaande brug, zelfs de overspanningen zijn anders (afb. 20).
Een bijzondere locatie is de Citadel in Hue. Daar is een kopie gemaakt van de ‘verboden stad’. Blijkbaar had de keizer van Vietnam, net als die van China, ook de behoefde aan privacy. In die citadel bevond zich onder meer een stenen welfbrug (afb. 21).
Een bijzonder fraai exemplaar is de boogbrug met hooggelegen rijvloer (afb. 22).
Grote bruggen
Omdat er hard gewerkt wordt aan de infrastructuur komen er ook nieuwe bruggen bij, vooral in de waterrijke Mekong delta. Bij Cân Thó is onlangs een mooie tuibrug over de rivier Hau gereed gekomen. Deze brug vormt de verbinding tussen Cân Thó en Vinh Long. De bouw begon in 2004, maar ondervond vertraging door een gedeeltelijke instorting. De brug werd daardoor pas op 24 april 2010 officieel geopend. De brug telt tweemaal twee rijstroken met daarnaast stroken voor voetgangers en bromfietsen. Zoals overal rijden de bromfietsers overigens ook op de rijweg. De overbrugging is in totaal 2500 meter lang en de hoofdoverspanning is 550 meter. De doorvaarthoogte is 39 meter, zodat grote zeeschepen er vrij onderdoor kunnen varen (afb. 23 en 24). Vlak bij ons hotel in Cân Thó lag ook een vrij nieuwe brug, een brug bestaande uit geprefabriceerde betonbalken (afb. 25).
Een andere grote brug is de hangbrug bij Da Nang over de Han rivier. De Cau Thuan Phuoc is 1850 meter lang met een hoofdoverspanning van 405 meter. Het betonnen rijdek is 18 meter breed en de vier rijstroken zijn geschikt voor motorrijtuigen, voetgangers en uiteraard ook voor bromfietsen. De pylonen zijn 80 meter hoog (afb. 26). Deze brug werd op 19 juli 2009 in gebruik genomen.
Een heel lange brug met kleinere overspanningen ligt dicht bij Hue, de vroegere hoofdstad van Vietnam, over een baai bij Vinh Giang, de vroegere grens tussen Noord en Zuid Vietnam (afb. 27).
Bij Hue maakten we een vaartocht in een drakenboot over een brede rivier, een mooie gelegenheid om een aantal bruggen te fotograferen. De eerste die we tegenkwamen was een grote enkelsporige spoorbrug bestaande uit zes vakwerkbogen (afb. 28 en 29). Even verderop ligt over dezelfde rivier een verkeersbrug met veertien veel kleinere overspanningen.
Dit is een brug bestaande uit betonnen liggers (afb. 30). Blijkbaar schrijft de beheerder van deze waterweg geen minimale overspanning voor. Ik heb overigens ook nergens op deze rivier grotere schepen gezien. Maar weer wat verder ligt een stalen vakwerkbrug met vijf grote overspanningen, waarop een enkelspoor en een fiets/bromfietspad ligt (afb. 31 en 32).
Vlak daarnaast is een nieuwe betonnen brug in aanbouw, eveneens met vijf overspanningen, die zoals verreweg de meeste bruggen geschikt wordt voor al het wegverkeer (afb. 33).
Een bijzonderheid daarbij zijn de beide bouwwerkjes naast een rivierpijler. Helaas wist de reisleider mij niet te vertellen waar die bouwwerkjes voor gaan dienen. Het zijn geen bedieningshuisjes, want de bruggen hebben geen van beide een beweegbaar gedeelte. Een heel bijzondere brug in Hanoi is de Long Biên brug, een 2500 meter lange uit 1903 stammende cantilever spoorbrug over de Rode rivier. Deze brug is ontworpen door Gustav Eiffel en staat dan ook als monument geboekt. In de oorlog is die brug beschadigd, maar geheel in oorspronkelijke vorm hersteld. Het zal geen verbazing meer wekken dat ook deze brug ook nu nog steeds toegankelijk is voor voetgangers en bromfietsen (afb. 34). Let op het zeer fraaie geluidscherm, dat geheel bestaat uit mozaïkwerk. Dat ziet er wel wat fraaier uit als die graffitti bij ons! In Hanoi is een fraai vormgegeven stadsviaduct gebouwd (afb. 35). Dit viaduct vormt een onderdeel van een stadsverkeersweg, die over de gehele lengte van 3 km voorzien is van geluidschermen met tegelmozaïkwerk. Ook deze weg is toegankelijk voor bromfietsers.
De stad Lao Cai ligt tegen de grens met China. Een grensrivier wordt daar overbrugd met een verkeersbrug (afb. 36) en een spoorbrug (afb. 37).
Tussen Hanoi en Halong Bay is een spoorweg in aanbouw, waarin ook de nodige bruggen, meestal eenvoudige vakwerkbruggen (afb. 38). Over de Rode rivier in Hanoi ligt ook een dubbeldeksbrug. Op de onderste brug ligt behalve een voetpad, een rijbaan voor auto’s en bromfietsen ook een spoor (afb. 39 en 40).
Men kan alleen maar concluderen dat Vietnam ook uit oogpunt van een brugenthousiasteling een fascinerend land is.