Gert Jan Luijendijk, tekst en foto's
Het fileleed op de A2 bij Vianen werd eind 1999 een heel stuk minder met de opening van de Jan Blankenbrug. Dat leed verdween geheel toen vijf jaar later de identieke tweede brug in gebruik werd genomen. Na bijna 70 jaar verloor de stalen boogbrug zijn functie en stond hij op de nominatie voor sloop. In alle rust kon ik toen midden over de brug wandelen en foto’s maken. Daarop is duidelijk te zien dat er in 2004 al sprake was van achterstallig onderhoud. En van vandalisme.
Om meerdere redenen kon pas in de zomer van 2021 met de daadwerkelijke sloop begonnen worden. Als eerste werd de snijbrander in de aanbruggen aan de Nieuwegein-kant gezet. Laat in de zomer
begon Mammoet met de opbouw van de hulpconstructie die nodig was voor het met behulp van een groot ponton optillen en wegslepen van de 5.000 ton zware boogbrug. Die spectaculaire manoeuvre stond gepland voor zondag 7 november. De vele belangstellenden op beide oevers van de Lek zagen het ponton vele uren later echter onverrichterzake vertrekken omdat één van de cruciale ankerkabels beschadigd bleek te zijn. Twee weken later lukte het wel en net na middernacht werd het ponton met daarop de boogbrug stroomopwaarts naar de steiger in het Lekkanaal voor de Prinses Beatrixsluis
gesleept. Honderden toeschouwers volgden de ‘Oude Dame’ op die reis. Het prachtige weer van maandag 22 november nodigde velen uit om naar de nog op zijn hulppoten staande brug te komen kijken.
Voorbereidingen werden getroffen om de brug te laten zakken waarna het echte slopen zou kunnen beginnen. De daarop volgende drie weken werd bijna dag en nacht door de mannen van DDM Demontage B.V. gewerkt. Op meerdere plekken tegelijk gingen snijbranders in de hangers. Op de bogen was inmiddels met een heldere kleur spuitverf aangegeven waar hijsgaten nodig waren en op welke plekken de boog doorgesneden moest worden. Eerst was het echter de beurt aan de eindportalen en de dwarsen diagonaalverbanden. Op zaterdag 27 november werden de eerste stukken uit beide stalen bogen losgebrand en verwijderd. Dat maakte het mogelijk om het brugdek tot vlak bij de hulpconstructie los te branden. Twee dagen later vertrok het ponton met dat afgesneden brugdeel plus wat boogstukken naar Mammoet in Schiedam om aldaar tot ‘hapklare brokken’ voor de hoogoven verwerkt te worden. Het tweede ponton met het andere stuk brugdek volgde een week later. Telkens als er wat stukken van de boog af waren gehaald, kon men het resterende middenstuk een eindje verder laten zakken totdat het op stutten op het pontondek rustte. Vanaf dat moment was de grote hulpconstructie niet meer nodig en kon Mammoet hem gaan demonteren. De planning van het sloop- en demontagewerk liep een paar dagen uit als gevolg van harde wind en stevige winterse buien. Vervolgens moest gewacht worden op gunstig weer in combinatie met een geschikte waterstand, want veel vrije ruimte was er niet voor het grote ponton. Maandagmorgen 13 december kon het transport vertrekken. Velen langs de Lek en op de Jan Blankenbrug zwaaiden het middenstuk van de boog van de ‘Oude Dame’ uit toen dat met een slakkengang onder de nieuwe bruggen door voer. Ook de mannen die nog zeker een paar
maanden bezig zouden zijn met de sloop van de aanbruggen aan de Vianen-kant, zwaaiden even mee.
Download hier het artikel in pdf-formaat