Bruggenstichting

Naar een artikel in het NRC Handelsblad van 14 januari j.l. Burgemeester en Wethouders van Amsterdam hebben het besluit genomen: er komt een voet+fietsbrug over het IJ, vanaf het Java-eiland in Amsterdam-Oost in het verlengde van de Jan Schaefferbrug, naar Amsterdam-Noord. In 2020 wordt nog een besluit genomen over een kleinere brug over het Noord- Hollandsch Kanaal en een brug meer westelijk: vanaf Het Stenen Hoofd over het IJ naar Amsterdam-Noord. In de tussentijd gaan er meer ponten varen over het IJ.

Na anderhalve eeuw lobbyen, actievoeren, plannen maken en presenteren, halen vele Amsterdammers en andere voorstanders van een brug opgelucht adem. Er komt een brug! Maar hoe lang zal die blijdschap duren? Of het genoeg is, moet immers nog maar blijken, zeggen critici. “Want het overgrote deel van de mensen woont aan de westkant”, zegt Bas Kok, auteur van Oerknal aan het IJ en sinds zes jaar groot voorvechter van een brug over het IJ. “Namelijk alle bewoners van de grachtengordel, stadsdeel Zuid en West. En in Noord de inwoners van Buiksloterdam, NDSM en Tuindorp Oostzaan. Het is wel zorgwekkend dat ze zeggen: ‘dat moeten we later nog maar eens bekijken.” Volgens de woordvoerder van wethouder Eric van der Burg (Ruimtelijke Ordening) wil de gemeente pas over deze kwestie besluiten zodra de woningen in de nieuwe buurt Havenstad af zijn. Kok: “Dat betekent dat een mogelijke brug in West er binnen tien jaar nog niet is. Terwijl het natuurlijk onzin is om te denken dat daar nu nog niet genoeg mensen wonen.” “Er moeten minimaal twee of drie verbindingen komen”, zegt ook Sander Groet, mede-initiatiefnemer van de A’DAM Toren. “Hoe fantastisch het ook is dat er nu één brug komt, het is niet voldoende.” Groet is ook pleitbezorger van een passage onder het IJ. De tunnel die hij en anderen in gedachten hebben, zou naast ruimte voor fietsers en voetgangers ook plek aan winkeltjes en eettentjes bieden en vanuit het Centraal Station het IJ in lopen: “een verlenging van de rode loper”. Het college geeft hier momenteel geen voorkeur aan, zegt een woordvoerder. Volgens Groet een gemiste kans. “De tijd zal het leren, uiteindelijk zal je zien dat er wel een verbinding achter Centraal Station komt. Je kunt de ponten niet voor eeuwig uitbreiden. En het aantal mensen dat de pont neemt, blijft maar toenemen.”

Ook Lucas Hendricks, directeur van ketenbroedplaats A Lab achter de A’DAM Toren, vreest dat deze ene brug de druk niet gaat ontlasten. “Deze brug alleen houdt de stad bij elkaar, maar ze verbindt niet. Het idee is nou juist dat we één Amsterdam krijgen. Dat we niet meer spreken van Amsterdam-Noord. De oplossingen die het college prefereert, zijn niet krachtig genoeg.” Het voorkeursplan van het college ligt nu open ter bespreking. Komende zomer legt het college zijn plannen aan de gemeenteraad voor. Volgens een woordvoerder moet de eventuele brug over vier tot vijf jaar klaar zijn. Een uitbreiding van de ponten zou al eerder moeten gebeuren, in 2019. Het nieuws betekent voor Bas Kok en ‘Brug over het IJ’ dat ze zich gaan inzetten voor een brughoogte die onder de tien meter blijft en ze blijven strijden voor een tweede brug in West. Kok: “Met rationele argumenten in plaats van met ludieke acties. Dat werkt beter hebben we gemerkt. Want we zien de bui al hangen dat het nu bij één brug blijft. En dat is een halve oplossing.”