Samenvatting Bruggen juni 2022

De brug in het landschap van de toekomst

Paul Waarts

De brug kan worden gezien in drie verschillende tijdsvakken. De huidige bestaande brug. De modulaire klimaat neutrale brug waar we momenteel naartoe werken. En de brug van de toekomst, de futuristische brug. Zo probeert de bruggensector de huidige brug zoveel mogelijk her te gebruiken. De provincie Noord-Holland bouwt voortaan zijn bruggen volgens het IFD-principe; Industrieel, Flexibel en Demontabel. Deze manier van werken is niet alleen sneller en goedkoper, maar ook circulair en brengt de klimaatdoelen dichterbij. Ook de toekomst geeft een grote ruimte voor verbeelding. Een brug die zichzelf repareert door artificiële intelligentie en daarnaast zichzelf bouwt.

Het Ontwerpen van Fiets+Voetbruggen

Marcel Teunissen, ZJA

Kenmerkend voor het in 1990 opgerichte bureau, dat nu onder leiding staat van Rein Jansma, Rob Torsing, Reinald Top en Ralph Kieft, is de eenheid van technisch en esthetisch ontwerp, met ingenieuze, soms onconventionele constructies. Innovatie ligt besloten in de genen en het bureau manifesteert zich door een gevarieerd oeuvre met ontwerpen voor publieke gebouwen, infrastructuur, openbaar vervoer, sport en ontspanning.

Wat betreft civiele ontwerpen, vormen bruggen vanaf de start in 1990 een substantieel aandeel. Al is in ruimere zin de kwalitatieve verbetering van de leefomgeving vanuit een menselijk en ecologisch oogpunt een drijfveer vanaf het eerste uur, de laatste jaren zijn duurzaamheid en circulariteit fundamentele aspecten van de ‘total engineering’.
Zonder zich daarvan bewust te zijn, heeft de mens sinds de oudheid gebruik gemaakt van de drie basisvormen van de toegepaste mechanica: de balk, de ketting en de boog. Bijna 2000 jaar lang is het ontwerp van bruggen niet wezenlijk veranderd.

Als voorbeelden zijn twee bruggen besproken

Bruggen van de Toekomst

Jan-Yves Del Forno

In de negentiger jaren werkte ik bij het ingenieursbureau van René Greisch, een beroemd ingenieur, die was gevraagd een voetgangersbrug over de Maas te ontwerpen.
Om budgettaire redenen werd het project vertraagd en René Greisch overleed twee jaren later, in juli 2000. Zo bleef ik alleen achter met de stad Maastricht als de opdrachtgever en de aannemers. Een echte uitdaging, maar ‘De Hoge brug’ werd op 16 december 2003 geopend.

Het wordt mijn visie van bruggen in de toelomst, maar zeker geen absolute visie!
In de eerste helft van de 20e eeuw werden talrijke bogen van gewapend beton gebouwd, met name door de Franse ingenieur Eugène Freyssinet.
Voorgespannen beton deed zijn intrede net na de Tweede Wereldoorlog. De begrippen buigzaamheid en robuustheid die in de huidige codes worden gehanteerd, bestonden in die tijd nog niet.
In diezelfde tijd begonnen de Verenigde Staten hangbruggen te bouwen. De meest symbolische is de Golden Gate Bridge in San Francisco, die al een hoofdoverspanning van 1280 m heeft. In al deze constructies is het dek geheel van staal, in de vorm van een vakwerk, en de rijplaat is een orthotrope plaatvloer,
De Europeanen sloten zich iets later bij deze ontwikkeling aan, maar met een andere dwarsdoorsnede: een doosvormige doorsnede, ontworpen om het een aerodynamisch profiel te geven met een optimale stabiliteit. Het laatste bouwwerk van dit type is onlangs in Turkije ingehuldigd, de Çannakale-brug, waarvan de overspanning van 2023 m 's-werelds langste is.
Bruggen over water hebben altijd een meer nobel karakter gehad. De voorbije veertig jaar heeft ons bureau het geluk gehad een groot aantal bruggen in en rond de Maas te mogen ontwerpen. Bij dit ontwerp hebben wij steeds getracht bepaalde eenvoudige principes in acht te nemen, die vandaag nog steeds gelden en dat ook in de toekomst zullen blijven doen.
Als we wat ik ‘het rationele gebruik van materialen ten dienste van een zorgvuldige architectuur’ noem, nader willen overdenken, laten we dan het geval nemen van het Viaduct van Milau in Frankrijk.

Circulaire Houtbetonbrug in gebruik

Ronald Rozemeijer, ipv Delft
Steven Jansen, Knipscheer Infrastructuur

Op het Zwolse bedrijventerrein Hessenpoort is de eerste innovatieve hout-betonbrug in gebruik genomen. Bijzonder aan de ontwikkelde standaard circulaire brug is vooral de vernieuwende combinatie van hout en beton. Hier lichten we het principe toe.
De brugconstructie van de circulaire hout-betonbrug bestaat uit houten liggers, met daarop een dun, in het werk gestort betonnen dek.
De liggers van de brug in Zwolle van Europees Larikshout, een bijzonder duurzame houtsoort en bestaat het beton van de landhoofden voor 30% uit gerecycled materiaal.
De detaillering en afwerking is eveneens volledig afgestemd op duurzaamheid.
Omdat duurzaamheid draait om verstandig omgaan met mens en natuur, is ook aan de dieren gedacht. Op beide oevers bevindt zich onder de brug een bescheiden faunapassage die bestaat uit ‘halfverharding’.

‘1915 Çanakkalebrug’ geopend

De nieuwe brug zou ook de hoogste hangbrug ter wereld zijn, met een piek van 334 meter.
De lengte van de hoofdoverspanning symboliseert de 100ste verjaardag van de Republiek Turkije, terwijl de torenhoogte van 318 m boven de zeespiegel de overwinning in de zeeslag van Çanakkale symboliseert op 18 maart 1915, een belangrijke dag in de onafhankelijkheidsstrijd van de Turkse natie.

Vier 3D-betongeprinte fietsbruggen langs de N4243

Onderdeel van het project ‘N243 Herinrichting in de provincie Noord-Holland’ is de realisatie van vier 3D-betongeprinte fietsbruggen. Doel is de smalle N243 met veel verkeer en een aantal drukke kruisingen voor fietsers veiliger te maken.
De vier 3D-betongeprinte fietsbruggen zijn ontworpen met een parametrisch model.
Naar verwachting kunnen fietsers vanaf begin juli 2022 over de bruggen fietsen.
Met een levenscyclusanalyse is een vergelijking gemaakt tussen een traditionele betonnen fietsbrug die ter plaatse wordt gestort, een fietsbrug met betonnen geprefabriceerde prefab-liggers en de 3D-betongeprinte fietsbrug. Uit de vergelijking bleek de 3D-betonprinte fietsbrug de meest duurzame te zijn. Dit komt onder andere door het lage eigen gewicht van de brug doordat er minder materiaal is